Boeken
Tatiana Țîbuleac, De glazen tuin
De glazen tuin (verschenen februari 2023) van Tatiana Țîbuleac
Brontaal: Roemeens
Lastotsjka wordt op haar zevende geadopteerd door Tamara Pavlovna, die haar uit een weeshuis op het platteland meeneemt naar Chișinău, de hoofdstad van Sovjetrepubliek Moldavië. Daar moet ze haar adoptiemoeder helpen met het verzamelen en schoonmaken van lege flessen, leert ze Russisch en groeit ze op te midden van een groep bijzondere mensen, zoals veteraan Zahar Antonovici, de prachtige Ekaterina, de Joodse dokter Bella Isaakovna, de Kolonel met zijn rozentuin, en de eenogige jongen Pavlik, die nooit speelt maar er alleen bij staat.
Wanneer de Russen in de jaren negentig veranderen in ‘bezetters’ en de ‘Moldavische taal’ plaats moet maken voor het Roemeens, ontstaan er taalconflicten en etnische spanningen tussen haar buren. De invloed van radicale politieke veranderingen, de zoektocht naar de eigen identiteit, maar ook het opgroeien van meisje naar vrouw en moeder worden vanuit het perspectief van Lastotsjka indringend beschreven. Haar verhaal speelt zich af tegen de achtergrond van het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, waarvan de gevolgen tot op de dag van vandaag doorwerken.
Het boek is op 12 februari 2023 gepresenteerd in de Dominicuskerk in Amsterdam. Slavist Guido Snel heeft een lezing gegeven en ik heb als vertaalster de schrijfster Tatiana Țîbuleac geïnterviewd. Zie hier.
In de Volkskrant verscheen een positieve recensie over De glazen tuin. Daarnaast is er op Mappalibri een recensie van de vertaling verschenen. Casper Schaaf schreef een recensie voor Donau Magazine. In NRC is een interview van Michel Krielaars verschenen met de schrijfster. Er is ook een fragment van de vertaling verschenen op de website van Donau Magazine.
Bettina Stangneth, Sekscultuur
Sekscultuur (verschenen augustus 2021) van Bettina Stangneth
Brontaal: Duits
Oorspronkelijk verschenen bij Rowohlt Verlag. Nederlandse vertaling verschenen bij Atlas Contact.
Bestel de vertaling hier.
Lees hier een essay van Arnon Grunberg over het boek in de Volkskrant. Lees hier een bespreking van Rosan Hollak in NRC.
Iulian Ciocan, Hartenvrouw
Hartenvrouw (verschenen juli 2020) van Iulian Ciocan
Brontaal: Roemeens
Oorspronkelijk verschenen bij Polirom
Het zelfgenoegzame leven van Nistor Polobok, een corrupte ambtenaar die op het stadhuis van Chișinău werkt, neemt een gevaarlijke wending op het moment dat het asfalt naast zijn majestueuze villa openbreekt. Het begint als een onopvallende barst, maar de scheur breidt zich alsmaar verder uit en wordt uiteindelijk een enorm gat dat steeds grotere delen van de stad verzwelgt. Volgens een waarzegster wordt de uitdijende kloof veroorzaakt door een zonde van de ambtenaar. Alleen de ‘Hartenvrouw’ kan hem vergeven.
Hartenvrouw is een verontrustende roman die met de nodige ironie de onderbuik van een corrupt systeem verkent. De schrijver laat het politieke toneel op zijn lelijkst zien en werpt daarbij een kritische blik op het Moldavië van na de val van het communisme.
Bestel de vertaling direct bij Uitgeverij en Boekwinkel Pegasus.
Lees hier recensies in de Volkskrant, Trouw, op MappaLibri, De Standaard en in Donau. Luister hier de boekenrubriek met item over Hartenvrouw van Lidewijde Paris terug.
Vertaalde verhalen
‘Neem ons ook mee naar Siberië’ van Dumitru Crudu
‘Neem ons ook mee naar Siberië’ van Dumitru Crudu, vertaald voor de open oproep van De Revisor #40 ‘Vrij spel’. Oorspronkelijke titel: ‘Luați-ne și pe noi în Siberia’, uit: Dumitru Crudu, Ora cinci și șapte minute. Proză scurtă (Humanitas 2022), 115-118.
Fragment: ‘De bossen branden’ van Paula Erizanu (uit Ard pădurile, Cartier)
Fragment uit de debuutroman van Paula Erizanu, Ard pădurile, vertaald voor Notulen van het Onzichtbare (verschenen november 2023).
Brontaal: Roemeens
‘De verschijning’ van Alexandru Potcoavă
‘De verschijning’ van Alexandru Potcoavă, in: Terras #23 (verschenen februari 2023).
Brontaal: Roemeens
‘Een paar verdwaalde minuten’ van Cristina Vremeș
‘Een paar verdwaalde minuten’ van Cristina Vremeș, in: Deus Ex Machina #183 (verschenen januari 2023).
Brontaal: Roemeens
‘Aandenken uit Odessa’ van Ana Alexandrescu
‘Aandenken uit Odessa’ van Ana Alexandrescu, in: Kluger Hans #43 ‘Huid’ (verschenen oktober 2022).
Brontaal: Roemeens
‘Boven haar hoofd’ van Marc Lunghuß
‘Boven haar hoofd’ van Marc Lunghuß, in: Anna Eble, Marleen Nagtegaal, Matthijs de Ridder en Willem Bongers-Dek (eds.), De Aftocht. 35 kunstenaars antwoorden op het slotgedicht van Paul van Ostaijens Bezette Stad (Pelckmans 2022).
Brontaal: Duits
Lees het verhaal en de vertaling hier (Duits boven, Nederlands onder).
‘Over de plaats waarover ik hier wil vertellen…’ van Joseph Roth
‘Over de plaats waarover ik hier wil vertellen…’ van Joseph Roth, in PLUK. De oogst van nieuwe vertalers #11 (maart 2022). Vertaald uit het Duits door een vertalerscollectief: Peter Huijzer, Jos van Kan, Joost Mulder, Charlotte van Rooden en Chiara Tissen.
Brontaal: Duits
‘De storm’
‘De storm’ van Anna Kalimar
in PLUK. De oogst van nieuwe vertalers #7 (2019)
Brontaal: Roemeens
CELA
Verhalen en romanfragmenten van de Roemeense schrijvers Lavinia Braniște, Alexandru Potcoavă en Cristina Vremeș voor het Europese talententraject CELA (Connecting Emerging Literary Artists).
Alexandru Potcoavă, ‘De verschijning’ (nog niet online, publicatie in Terras)
Alexandru Potcoavă, ‘De ruïnie’
Cristina Vremeș, ‘De trilogie van het verloren geslacht’
Cristina Vremeș, ‘Een paar verdwaalde minuten’
Lavinia Braniște, ‘Sonja steekt haar hand op’
Lavinia Braniște, ‘Een suizen’
Lees de verhalen hier.
Lopende projecten
Instabil van Ruxandra Burcescu
Instabiele elementen van Ruxandra Burcescu zit knap in elkaar en leest als een literaire thriller, of een ‘psycho-noir’, zoals in de flaptekst staat. Het boek opent met de avond waarop Dorina’s echtgenoot levenloos wordt aangetroffen en zij van haar eerste kind bevalt. De omstandigheden rond de dood van haar man zijn onheilspellend, ze vinden hem met gaten in zijn gezicht, een zwart uitgeslagen huid en een pluk pluis die uit zijn neus lijkt te groeien. Na een korte schets van Dorina’s zorgelozer jeugdjaren, die bruusk eindigen als ze voor het eerst – ruim tien jaar eerder – zwanger raakt en moet trouwen, springt het verhaal over naar een andere tijdlijn, waarin Lorelei twee generaties na Dorina op haar werk een telefoontje krijgt dat haar oude buurman – eveneens onder vreemde omstandigheden – is overleden en ze op stel en sprong besluit terug te gaan naar Giurgiu, een stadje ten zuiden van Boekarest, aan de Donau. Ze heeft verschillende redenen om weg te willen uit de hoofdstad, waar ze zich overdag naar een uitzichtloze kantoorbaan sleept en ’s nachts vaak tot in de vroege uurtjes feest, maar aangekomen in Giurgiu dringen zich allerlei vragen aan haar op over haar kindertijd en het verleden van haar buren in haar moeders geboortedorp, waar ze na de begrafenis naartoe reist. Wie was Mircea Anton, de man op het mysterieuze portret dat ze op het kerkhof herkent, en over wie haar moeder niets wil vertellen? Waarom mocht zij op een gegeven moment niet meer terug naar het dorp waar haar grootouders nog altijd woonden? En waar komt dat mysterieuze gezang vandaan? Lees meer op Pas Uit.
Ciudata și înduioșătoarea viață a lui Priță Barsacu van Iulian Bocai
Het vreemde en aangrijpende leven van Priță Barsacu) van Iulian Bocai vertelt het korte levensverhaal van een dertienjarige jongen uit een arm milieu op het Roemeense platteland in de buurt van een waterkrachtcentrale. Het is een bildungsroman. Priță is geobsedeerd door de natuur en is vanwege zijn bovengemiddelde intelligentie een buitenstaander in het Olteense dorp. Hij scharrelt bladzijdenlang door de drassige dorpse omgeving op zoek naar veenmollen en kevers voor zijn insectarium. Tegelijkertijd kan hij zich niet onttrekken aan de grauwe omgeving waarin hij opgroeit, getekend door gebrek, geweld en criminaliteit, of aan zijn gewelddadige broer, alcoholische vader en labiele moeder. Verschijnt in 2025 bij Uitgeverij De Geus.
Bloemlezing moderne Roemeense verhalen
Samen met Jan Willem Bos wil ik een voorstel afronden voor een bloemlezing van moderne Roemeense korte verhalen. Er is in het verleden al aandacht geweest voor het (korte) verhaal uit de Roemeenstalige literatuur. Zo zijn er drie eerdere bundels uitgekomen (de eerste in 1967 met een aantal verhalen die via een andere taal zijn vertaald, de andere twee met rechtstreekse vertalingen van Jan Willem Bos).
In deze nieuwe bloemlezing willen we ons richten op verhalen van na het jaar 2000. In eerdere bundels zijn vooral mannen opgenomen, maar tegenwoordig zijn er zeker genoeg getalenteerde schrijfsters die we een plek kunnen geven. We willen bovendien hedendaagse thema’s op de voorgrond zetten, zoals bijvoorbeeld de Roemeense diaspora en de plek van Roemenië en de Republiek Moldavië in Europa. Voor het schrijven van dit voorstel heeft het Nederlands Letterenfonds me de subsidie ‘Van maker tot lezer’ toegekend.